14+1 βήματα για τη διαχείριση της ερωτικής εντροπίας

1. Πιες. Πιες όχι για να την ξεχάσεις αλλά για να τη θυμηθείς. Για να ξανανιώσεις για τελευταία φορά, τι σημαίνει η ζάλη σ’ ένα στέρεο κόσμο. Και ύστερα πιες λίγο ή πολύ ακόμα για ν’ αναπληρώσεις τη θάλασσα εντός, για ν’ αρχίσεις να ξεχνάς.
2. Κάπνισε. Κάπνισε όσο αντέχουν τα θνητά σου πνευμόνια. Κάνε το ένα τσιγάρο μετά το άλλο, να κρατάς τα χέρια απασχολημένα, τ’ άεργα πλέον δάχτυλα που δε θα την ξαναγγίξουν. Κάπνισε γιατί αυτό κάνουν οι άνθρωποι στις ταινίες, γιατί πρέπει να πάρεις παρηγοριά από την ταύτιση με το ανθρώπινο είδος, για να μη χαθείς στην αιφνίδια και εξαναγκαστική ιδιωτικότητά σου. Κάπνισε σαν τον Humphrey Bogart που μονολογούσε «I was born when she kissed me. I died when she left me. I lived for a few weeks while she loved me”.
3. Γαμήσου. Μ΄ έναν άνθρωπο, με πολλούς, με τον εαυτό σου, πολλάκις, συστηματικά. Νιώσε στο πετσί σου τη σύγκριση, την αναπόφευκτη απογοήτευση. Μούδιασε τον πόνο σου στα κορμιά άλλων ανθρώπων που ενδεχομένως επιδιώκουν το ίδιο. Τρίψου στα σεντόνια, στα πατώματα, στα γεννητικά τους όργανα μέχρι ν’ απωλέσεις το δέρμα που φέρνει τα χνάρια της. Μα σταμάτα εγκαίρως προτού να πετρώσεις και δε νιώσεις τον καινούριο ερχομό στο φρεσκογεννημένο δέρμα σου.
4. Σπάσε τον καθρέφτη σου. Πέρα από την απαραίτητη δραματικότητα, δε θα χρειαστεί επίσης ν’ αντικρίσεις ξανά το βλέμμα σου, το βλέμμα εκείνο που κρατούσες μοναχά για εκείνη και έχει μείνει τώρα στα μάτια σου χαραγμένο, αρνούμενο να εγκαταλείψει. Θα καταλήξεις να ερωτευτείς την αντανάκλαση αυτή γιατί θα σου τη θυμίζει. Οπότε σπάσε τον, κάλυψέ τον, κρύψε τον, κάπως ν’ απαλλάξεις τον εαυτό σου από την καθημερινή συνάντηση πάνω από το νιπτήρα.
5. Φρόντισε να της έχεις πει τα πάντα. Πες της ό,τι θα της έλεγες τα επόμενα 10 χρόνια. Πες της για τελευταία φορά ό,τι της έχεις πει μέχρι τώρα. Μην αφήσεις τίποτα ανείπωτο. Μοιράσου τη λατρεία και την αγάπη, το σκατό και τον πόνο. Το ανείπωτο θα σε στοιχειώνει, είναι αγκίστρι και αφορμή που θα σε συνδέει για πάντα με τη στιγμή του χωρισμού. Φρόντισε να της επιστρέψεις όλα τα «αν» αλλιώς δε θα πορευτείς ποτέ πραγματικά ήσυχος. Και ύστερα, προς θεού μην το παραλείψεις αυτό, φίλησέ την τρυφερά και άγρια, φίλησέ την για όλες τις μέρες που θα έρθουν, για όλες τις φορές που δεν το έκανες –και πώς στάθηκες στ’ αλήθεια τόσο βλάκας και δεν το έκανες- και μόνο τότε άσε την να φύγει, δίχως άλλα λόγια, δίχως μεταμέλειες. Κοίταξέ την ν’ απομακρύνεται, νηφάλια, με δέος ενώπιον του μυστηρίου, όπως αυτό αποτυπώνεται στην πλάτη της και μόλις στρίψει στη γωνία,
6. λύγισε. Νιώσε όλο το βάρος της συνειδητοποίησης, της απουσίας. Λύγισε και κλάψε, κλάψε μέχρι να μην αντέχεις άλλο. Αν είσαι πολύ σκληρός για να κλάψεις, ανακύκλωσε τα βήματα 1-3. Ό,τι σε βοηθάει.
7. Άκου το τελευταίο live του Θάνου Ανεστόπουλου στο Παλλάς. Όλο. Μέχρι τέλους. Αν επιβιώσεις, το επόμενο πρωί θ’ αποφασίσεις να κλωτσήσεις τον πάτο της αβύσσου και ν’ αρχίσεις ν’ αναδύεσαι.
8. Αν είσαι του έντεχνου, άκου τη «Σιωπή» για να θυμηθείς ότι αν ανέκαμψες στα 20 σου από την πρωταρχική απώλεια, μπορείς ν’ ανακάμψεις και απ’ αυτό. Και όταν περάσει αρκετός καιρός, άκου το «Παλιά πληγή» και κάνε τη δεύτερη επιλογή. Αν είσαι του μέταλ, άκου το «One for sorrow”. Μα ό,τι μουσική και αν ακούς, κάνε ένα πέρασμα από το «This mess we’re in” από PJ Harvey και Thom Yorke. Σε προειδοποιώ για το 2:50-3:15. 
9. Διάβασε το Μικρό Πρίγκιπα για να λες ότι τουλάχιστον σου έμεινε το χρώμα του σταχυού. Διάβασε την «Ασκητική» του Καζαντζάκη για ν’ ανακτήσεις την πίστη σου στο ανθρώπινο είδος και για να οπλιστείς για τον επερχόμενο, μακρύ αγώνα. Διάβασε τ’ άπαντα του Λειβαδίτη για την αρχαιοελληνική κάθαρση και το «Μονόγραμμα» σα φόρο τιμής στον εφηβικό μας μελοδραματισμό.
10. Μίλα γι’ αυτήν. Όπου βρεθείς και όπου σταθείς, αφηγήσου την. Μίλα γι’ αυτήν μέχρι να κουραστείς, μέχρι να κουραστούν οι άλλοι ν’ ακούν, μέχρι να ξορκίσεις τη θλίψη από τα λόγια σου. Ρίξε άπλετο φως στην ιστορία σας, βγάλε την από μέσα σου να μην κακοφορμίσεις. Άκου ύστερα τους ανθρώπους να σου λένε «Ξέχνα την.  Δεν άξιζε. Θα περάσει» και άλλες τέτοιες, τετριμμένες και άχρηστες νουθεσίες. Το ξέρεις καλά πόσο άξιζε και ότι δε θα την ξεχάσεις. Σεβάσου ωστόσο τη διαχρονική ιεροτελεστία, το τελετουργικό της παρηγοριάς. Η ίαση έρχεται από την παρουσία και όχι από τα λόγια των ανθρώπων. Συνέχισε μέχρι να γίνεις ανυπόφορος. Ιερό καθήκον των φίλων ν’ ακούν, θα ξεπληρώσεις το χρέος όταν έρθει η σειρά τους. Έτσι επιβιώνει η ανθρωπότητα αιώνες τώρα, από τότε που εδραιώθηκε η έννοια του ρομαντικού έρωτα.
11. Αν μπορείς, δημιούργησε κάτι από τα συντρίμμια της. Μετουσίωσε την απώλεια σε τέχνη για να μετριάσεις την πικρή γεύση του μικρού θανάτου, για να έχεις τουλάχιστον την παρηγοριά ότι έμεινε κάτι πέρα από τη θύμησή της.
12. Πήγαινε ένα ταξίδι. Πήγαινε κάπου που δεν έχεις ξαναπάει, σ’ ένα μέρος που δεν έχει αναμνήσεις. Θα νιώσεις τη θλίψη του καινούριου, με μια δυσφορία θα βιώσεις το αδιανόητο, πως υπάρχει ζωή και μετά. Θα την κουβαλάς φυσικά στη βαλίτσα σου αλλά θα είναι κάπως πιο ταπεινωμένη στη θέαση ενός κόσμου που δεν ανήκει πια.
13. Μην πετάξεις τα κειμήλιά της. Τακτοποίησέ τα κάπου μ’ επιμέλεια, λησμόνησέ τα και όταν έρθει η ώρα –θα το καταλάβεις πότε- αναζήτησέ τα, γνώρισέ τα από την αρχή, θυμήσου, ανέτρεξε όλη τους την ιστορία και αν αυτό που έχει μείνει είναι ένα γλυκόπικρο μειδίαμα, δίχως άλλη τραγωδία, θυμό και αμφιβολία, προχώρα στο επόμενο βήμα.
14. Τηλεφώνησέ της. Ρώτα την τι κάνει, αν είναι καλά. Μοιραστήκατε μια ιστορία μαζί, αφήσατε το στίγμα σας ο ένας στον άλλον. Την αγάπησες πολύ. Πάντα θα την αγαπάς. Το ίδιο και αυτή. Ενδεχομένως. Βγείτε για ένα καφέ. Πάρε την μι’ αγκαλιά. Φύγε εσύ αυτήν τη φορά. Όχι από μικροψυχία, απλά γιατί τώρα μπορείς. Αν όλα πήγαν καλά μέχρι εδώ, έχεις κάπου να πας και πάλι.
15. Ή μην κάνεις τίποτα από τα παραπάνω. Τράβα βρες την, μπορεί να τα ξαναβρείτε. Ή μπορεί να ήταν η γυναίκα που θα σε κάνει όντως να πενθείς για πάντα, οπότε καλή τύχη. Όπως και να έχει, θα υπάρχεις και αύριο ενώ ο κόσμος θα συνεχίζει να βασίζεται στο χάος.

Ο πίνακας είναι του Edvard Munch, με τίτλο "Separation" (1896)